Kwenye kipengele cha BIASHARA ZILIZOSAHAULIKA leo hii tutajibu pia swali la msomaji
mmoja alilotuma kwa njia ya meseji ya simu akitaka ushauri katika biashara
anayotarajia kuianzisha hivi karibuni. Hivi ndiyo kusema kwamba, makala hii ya
leo itavaa kofia mbili, moja ni ya biashara zilizosahaulika au zisizopewa
kipaumbele na ya pili ni ile ya USHAURI au Ongea na mshauri.
Kwenye swali la msomaji wetu huyu nitakayempa
jina la “Anita”(Huwa hatutaji majina ya watu pasipo ridhaa yao) aliuliza kama
ifuatavyo;
“Poleni
na majukumu ya kila siku,Mimi naitwa ‘Anita’ naishi hapa hapa Dar, naomba
ushauri wenu juu ya biashara ya kuuza uji wa ulezi maeneo ya (pia
eneo hatuwezi kutaja kwani ni siri ya biashara ya muuliza swali), nategemea pia kuuza na uji wa mchele, chai na vitafunio
kama mandazi, karanga na sambusa kama nitapata baraza nzuri au kandokando ya
duka la mtu. Je biashara hii inaweza kulipa?”
Majibu
kwa swali alilouliza Anita;
Asante sana Anita, kwanza napenda nikupongeze
kwa uamuzi wako mzuri wa kutaka kuanzisha biashara bila ya kujali kwamba
biashara unayoanzisha ni ndogo kiasi gani, ni watu wengi huona aibu kuomba
ushauri wakidhani watachekwa kwa kuwa biashara wanayotaka kuanzisha ni ndogo,
mama lishe, umachinga, genge, kuuza karanga, kuuza mihogo kwa kutembeza
barabarani, kuuza kahawa, kuokota chupa na vyuma chakavu au vitu vya zamani na
kwenda kuviuza nk.
Ninachotaka kukutia wewe moyo na wasomaji wengine
wote wanaosoma hapa na walio katika hatua ya kuanza biashara kama wewe(startups) ni kwamba, biashara za namna
hii ni aina ya biashara ambazo watu wengi wamekuwa wakizipa uzito wa chini ili
hali ndiyo injini ya uchumi wa nchi
nyingi zilizokuwa katika ulimwengu wa tatu na hata baadhi ya zile zilizoendelea
pia.
Ndiyo maana ukaona mimi nikiziita, biashara
zilizosahaulika au biashara zisizojulikana na watu wengi bado. Ina maanisha kuwa
watu bado hawajagundua fursa kubwa zilizojificha nyuma ya biashara hizo, na wale
wachache waliogundua basi wanatamani wala wengine wasije wakagutuka kusudi
waendelee kupiga hela kama watoto wa mjini walivyozoea kusema.
Kwanini
isilipe Anita? Kwanza nataka nikuibie siri moja ambayo mimi
binafsi nimeigundua hivi majuzi tu nilipokuwa ziarani maeneo mbalimbali ya jiji
la Dar es salaam na vitongoji vyake nikisaka fursa mbalimbali kwa ajili ya
kuwajuza wasomaji wangu katika blogu hii na mitandao mingine ya kijamii
ninayoandikia. Nasema nakuibia kwani siri hii mamlaka nyingi za miji na majiji
hapa Tanzania na nadhani hata Mkuu wa nchi mwenyewe asingependelea sana watu
wengi waigundue fursa hiyo, inaweza kuleta balaa.
Lakini kwa kuwa naamini blogu hii wasomaji
wake wengi ni wajasiriamali wadogo wanaotafuta mbinu zozote zile halali ili
waweze kutoka kimaisha hasa kupata mitaji ya uhakika ya kuendeshea biashara
kubwa, nitaisema fursa hiyo adimu. Mpaka mamlaka zije kushtuka, kama wewe ni
mjasiriamali makini nadhani utakuwa umeshapiga hatua nyingine mbele, pengine
umeshaandaa mazingira mazuri zaidi kibiashara.
Nadhani utakubaliana na mimi kabisa kwamba
wakati wa kuanzisha biashara mpya hakuna kitu kigumu kama changamoto ya kupata
mtaji. Umeshafanya utafiti wako wa kutosha, umeshaandaa mpango wako wa biashara
au mchanganuo wa biashara, vyovyote vile utakavyouita na mpango huo
umeshauandika mahali au umeamua tu kuuhifadhi kichwani, hamna tatizo kwani
utafanya kazi tu kama kawaida.
Sasa ugumu unakwenda kuonekana kwenye, ni
wapi utakakokwenda kupata mtaji au msingi wa kuendeshea biashara yako hiyo
mpya. Unaweza ukawa mfukoni pengine unazo pesa kidogo lakini mara nyingi watu
hukuta haziwezi kutosha mahitaji yote ya biashara iweze kuanza na kupaa vizuri.
Hii ndiyo sababu kubwa sana inayowafanya
wajasiriamali wengi wadogo kukimbilia kuanzisha biashara ndogo ndogo kama zile
nilizozitaja pale juu kutokana na urahisi wake wa kuzianzisha kimtajii. Mara
nyingi biashara hizo mtu hahitaji kulipa pango wala kununua mali za fedha
nyingi sana.
Ni Biashara ndogo zenye mitaji midogo,
Faida kidogo, lakini zilizokuwa na uwezo wa kukua haraka sana na hatimaye
kumfanya mtu aweze kupata mtaji mkubwa wa uhakika wa kufungua biashara ya maana.
Sasa nilikuahidi kukupa siri au fursa
niliyomdokezea Anita, fursa ambayo mamlaka nyingi hapa Tanzania zisingependa
kabisa watu wengi waishitukie kwani wanaamini inaweza ikaleta usumbufu mkubwa
katika mipango yao ya miji na majiji.
Kama utakumbuka kipindi cha nyuma kidogo
katika miji mingi nchini hususani katika jiji la Dar es salaam, wafanyabiashara
wadogo wengi wakiwemo wamachinga, mama na baba lishe(mama ntilie na baba
ntilie) na hata wauza vitu mbalimbali kama nguo nk. waliofanyia shughuli hizo
katika maeneo yasiyokuwa rasmi, walisumbuliwa sana ikiwa ni pamoja na kunyang’anywa
na mgambo wa jiji/manispaa mali na bidhaa zao.
Binafsi namkumbuka mgambo mmoja wa jiji
aliyekuwa jirani yangu eneo fulani, aliishi maisha ya ‘kula bata’ kiasi ambacho
usingeweza hata kidogo kuamini kama alikuwa akifanya kazi ile. Nyumbani mwake
mkewe alifungua kiduka cha kuuza nguo na vifaa mbalimbali mumewe alivyoleta
kila siku jioni baada ya kutoka kazini, vitu ambavyo inasadikiwa alinyang’anya
kutoka kwa wafanyabiashara waliouzia maeneo wasiyostahili.
Hivi karibuni kama wewe ni mdadisi wa mambo utagundua
kuwa hali hiyo imebadilika. Nadhani ni kutokana na kubadilika pia kwa sera za
Serikali au viongozi waliopo madarakani, au inaweza ikawa ni sababu nyingine
yeyote ile, mimi sijui na wala sina ‘interest’ kubwa sana na maswala ya kisiasa
bali ninachotaka tu kuonyesha hapa ni kwamba, kwa muda sasa wafanyabiashara
wadogo hasahasa wamachinga na wale wasiokuwa rasmi mijini na katika majiji
mbalimbali wana FURSA kubwa tofauti na siku zilizopita.
Kuna madai kwamba wakuu wa nchi wametoa
maagizo wasibugudhiwe mpaka pale watakapotafutiwa maeneo muafaka. Sina uhakika
na hilo lakini vyovyote vile iwavyo hiyo ni FURSA kubwa kwa mtu yeyote
anayehangaika na mtaji mdogo.
Kwa mjasiriamali, hahitaji muda mwingi sana
kufanya mabadiliko, hata ikiwa fursa hiyo ni ya muda mfupi kiasi gani, kama
mjasiriamali nafikiri muda huo unatosha kabisa kutengeneza mtaji kwa ajili ya
shughuli yake ya uhakika hapo baadae, biashara yenye mtaji wa kutosha tofauti
na sasa.
Wamachinga hawataruhusiwa kufanya biashara
maeneo ya wazi milele, lakini kwa muda wa mpito uliopo nimemshauri Anita
kuitumia fursa hiyo kikamilifu kuuza chochote kile halali anachofikiria kitamlipa
katika eneo alilochagua kutokana na unafuu wa kuanza biashara ndogo uliokuwepo
sasa. Si kama nahamasisha watu kufanya biashara holela, la hasha bali
ninachosisitiza hapa ni fursa ya muda wa mpito iliyokuwepo.
Na isitoshe kama kweli mpango unaosemwa wa
kuwaandalia wamachinga na wafanyabiashara zisizokuwa rasmi maeneo maalumu upo,
bado itakuwa ni faida kwani utakuwa pengine umekwishaorodheshwa miongoni mwa
wamachinga wengine watakaokwenda kupangiwa maeneo rasmi. “Kwa hiyo Anita
ninachokushauri, wewe anza kidogo halafu polepole uangalie ni kitu gani wateja
wako watakachokuwa wanapendelea zaidi. Kama ni uji wa ulezi, uji wa ngano,
mchele, vyovyote vile. Unaweza hata ukauza chai, maziwa au hata tangawizi ya
kuchemsha, ni uamuzi wako.
Kuhusiana na eneo, usisubiri mpaka upate
barazani mwa duka la mtu, hata ukiamua kuanza na chupa yako ya chai mkononi na
kikapu cha vitafunwa huku ukitafuta kituo cha kudumu ni sawa, cha msingi pata
wateja kwanza na masuala mengine yatajiseti yenyewe baadae.”
KILA
LA KHERI ANITA!
…………………………………………………………………....
My Dear
Reader, you can MAKE YOUR SELF GREAT AGAIN, reinventing your life once again no matter how bad situation you are
now experiencing with. Do you remember how strong were you? How rich, how
healthy, how spiritual…how ‘good times’ you were enjoying at that time?
Make a
decision today, transform your life starting with your BUSINESS. Yes it’s true that money is not a prerequisite of joy but
it can simplify many things that makes our life more joyful. Transformation
starts with your brain through learning new ways of doing things. So to start
transforming your business, read these self help books.
22,000/= Hardcopy
10,000/= Softcopy
16,000/= Hardcopy
6,000/= Softcopy
5,000/= Hardcopy
3,000/= Softcopy
Kupata vitabu vilivyoorodheshwa hapo juu softcopy mawasiliano ni; 0712202244 au 0765553030
My name is EMMANUEL, ningependa kununua on-line kitabu cha "MICHANGANUO ya UJASIRIAMALI na BIASHARA" lakini naomba nijiridhishe na contents zake kwa kujua TOPICS zilizomo ndani.
ReplyDeleteimmaswai@hotmail.com